NOVEDADES EN EL TRATAMIENTO DE LA EM

En cuanto al grupo de fármacos modificadores de la historia natural de la EM, hasta hace bien poco tan sólo disponíamos de los interferones beta y el acetato de glatirámero, como fármacos de primera línea, y la mitoxantrona, como de segunda línea. Tras los resultados de dos ensayos clínicos con natalizumab en 2006[1], el uso de este medicamento comenzó a extenderse, pero siempre como fármaco de segunda línea. Desde 2006 hasta mitad del 2010 no se habían incorporado nuevos fármacos al elenco de tratamientos para la EM. Sin embargo, el creciente número de ensayos clínicos llevados a cabo en los últimos años ha hecho que nuevas moléculas hayan sido finalmente aprobadas para tratar esta enfermedad y que probablemente muchas más acaben siendo aprobadas en un futuro cercano. Dentro de estos tratamientos nuevos destacarían dos grandes grupos: las moléculas orales, cuya mayor ventaja es su cómoda forma de administración, siendo su eficacia similar o incluso mayor que la de los fármacos actuales de primera línea, y los anticuerpos monoclonales, cuya ventaja más evidente es su alta eficacia, no comparable a la de ninguno de los fármacos hoy disponibles.

Entre los fármacos orales, el fingolimod merece mención especial, dada su reciente aprobación por la FDA para ser utilizado en los EU. Su principal función es la de impedir que los linfocitos, las principales células implicadas en la respuesta inmunitaria, salgan de los ganglios linfáticos y lleguen al sistema nervioso central. Ha demostrado ser eficaz frente al placebo[2] y al interferón beta 1-a intramuscular[3] y es muy probable que pronto se apruebe también en España. No obstante, no carece de efectos adversos, tales como bradicardia y edema de mácula, fruto de una acción no del todo específica del fármaco. Por ello, en el último congreso mundial de EM, ECTRIMS 2010 celebrado en Göteborg,se expuso la necesidad de desarrollar nuevas moléculas similares al fingolimod pero con una mayor especificidad, de cara a reducir al máximo sus efectos adversos. Otros fármacos orales de importancia actualmente son la cladribina[4]y la teriflunomida[5], que actúan provocando un daño en el ADN de linfocitos y otras células de rápido crecimiento, de ahí su nombre de citotóxicos y de ahí que se consideren inmunosupresores. No obstante, dada la presencia de efectos adversos de cierta gravedad derivados de la inmunosupresión que provocan, tales como infecciones generalizadas, su aprobación tendrá lugar probablemente algo más tarde que la del fingolimod. Finalmente estaría el firategrast[6], una molécula que actúa como antagonista de la integrina alfa-4, una glicoproteína que se expresa en la superficie de los linfocitos y que permite su paso al sistema nervioso central. Los resultados del ensayo fase II, que fueron presentados en el congreso ECTRIMS de 2010, mostraron una superioridad del fármaco frente al placebo, siendo aceptable el perfil de efectos adversos.

En cuanto a los anticuerpos monoclonales, los resultados de dos ensayos clínicos fase II fueron expuestos en el último congreso ECTRIMS(2010). Por una parte se presentaron los resultados del ensayo con ocrelizumab (OCR)[7], un anticuerpo monoclonal humanizado (97% humano) dirigido contra el marcador CD20 de los linfocitos B, de administración intravenosa. El fármaco fue capaz de reducir el número de lesiones activas en un 90% y la tasa anualizada de brotes. Las reacciones adversas fueron escasas y, por lo general, no muy graves, excepto en un paciente que falleció tras presentar fenómenos trombóticos de pequeño vaso. Por otra parte se presentaron los resultados del ensayo con ofatumumab[8], otro anticuerpo monoclonal, esta vez totalmente humano, pero dirigido también contra el antígeno CD20 de los linfocitos B, provocando así la muerte de este tipo de células. Después de los seis meses que duró el estudio, se observó una reducción en el número de lesiones activas de más del 99%. A pesar de que estos resultados necesitan ser ampliados con los resultados clínicos del ensayo, y ser confirmados en series más amplias de pacientes, la espectacularidad de los resultados es indiscutible.

Otros anticuerpos monoclonales de gran relevancia por el avanzado estado de su investigación son el alemtuzumab y el daclizumab. Los resultados del ensayo con alemtuzumab, un anticuerpo humanizado de administración endovenosa y anual, que actúa específicamente contra la molécula CD52 de linfocitos y monocitos causando una disminución prolongada de linfocitos T en sangre, se publicaron en 2008 y mostraron una clara superioridad frente al interferón beta 1-a subcutáneo 44µg[9]. Actualmente hay un ensayo fase III en marcha, cuya finalización se prevé para septiembre de 2011 y cuyos resultados pueden ser muy esperanzadores[10]. Sin embargo, los potenciales efectos adversos de este tratamiento, principalmente trastornos plaquetarios de origen inmune que pueden causar sangrados importantes, han alertado a la FDA, quien se muestra de momento reticente a su aprobación. El daclizumab es otro anticuerpo monoclonal humanizado, pero de administración subcutánea y quincenal, que se une a la molécula CD25 de los linfocitos T, molécula expresada en grandes cantidades si el linfocito está activado. Los resultados de un ensayo en fase II mostraron que su asociación con un interferón beta subcutáneo reducía significativamente la actividad clínica y radiológica en comparación al interferón beta solo[11]. Actualmente hay un ensayo fase III en marcha con pacientes de 28 países, cuya finalización está prevista para enero de 201410,[12].

Finalmente, todavía dentro de aquellos fármacos que pueden modificar el curso de la enfermedad, cabe mencionar el tratamiento con células madre. De todas las terapias citadas hasta ahora esta sería la que, con diferencia, está más lejos de ser aprobada para la EM, dada la complejidad que entraña su realización y la presencia de importantes efectos adversos secundarios a la medicación inmunosupresora que necesariamente debe acompañar a dicho tratamiento. En el último congreso ECTRIMS se presentó el esquema de un ensayo clínico multicéntrico fase II con células madre mesenquimales[13]que se va a llevar a cabo en un futuro próximo en pacientes con EM.

Dentro de los fármacos modificadores de los síntomas de la enfermedad o tratamientos sintomáticos destaca un compuesto de dronabinol y cannabidiol, derivados cannabinoides, llamado Sativex®, que ha sido aprobado recientemente en España para el manejo de la espasticidad en la EM. Ha salido al mercado como solución para pulverización bucal y actúa mediante la estimulación de los receptores para los cannabinoides endógenos. La fampridina (dalfampridina o 4-aminopiridina) también se englobaría dentro del grupo de tratamientos sintomáticos. Es de administración oral y actúa directamente en el sistema nervioso central, modificando la función de los axones desmielinizados. Dos grandes ensayos clínicos fase III respaldan el uso de fampridina como tratamiento para mejorar la capacidad de deambulación en la EM[14],[15], por lo que es posible que su aprobación tenga lugar dentro de no mucho tiempo.

Como conclusión cabe decir que actualmente hay más de 600 ensayos clínicos en marcha en todo el mundo con fármacos para la EM. Muchos son fase III y otros muchos son fase II, por lo que es de esperar que muy pronto esta ampliación de la oferta terapéutica que ha comenzado a tener lugar este año se convierta en un fenómeno imparable. Fármacos de cómoda administración convivirán con fármacos de gran eficacia en el cajón de los tratamientos disponibles. Ello requerirá, probablemente, un abordaje terapéutico mucho más personalizado que hasta ahora, donde se valore de forma individual la conveniencia de utilizar un determinado tratamiento ante unas circunstancias concretas. Asimismo, el seguimiento clínico de aquellas personas que inicien estos nuevos tratamientos habrá de ser mucho más cuidadoso que hasta ahora, dado el nuevo panel de efectos adversos posibles. Finalmente, con este amplio abanico de posibilidades, donde el decidirse por un tratamiento altamente eficaz vendrá probablemente asociado a la necesidad de asumir un riesgo no desdeñable de efectos adversos, la implicación del paciente de forma activa en la toma de decisiones será elemento imprescindible.

Carmen Tur

Neuróloga

Centro de Esclerosis Múltiple de Cataluña: CEM-Cat


[1] Rudick et al. NEJM 2006; Polman et al. NEJM 2006.

[2] L Kappos, et al. FREEDOMS study. NEJM 2006.

[3] JA Cohen, et al. TRANSFORMS study. NEJM 2010.

[4] G Giovannoni, et al. CLARITY study. NEJM 2010.

[5] P O’Connor, et al. TEMSO study. Comunicación oral ECTRIMS 2010.

[6] DH Miller, et al. Comunicación oral ECTRIMS 2010.

[7] L. Kappos, et al. Comunicación oral ECTRIMS 2010.

[8] P. Soelberg Sorensen, et al. Comunicación oral ECTRIMS 2010.

[9] AJ Coles, et al. CAMMS study. NEJM 2008.

[10] Página web de la FDA (http://clinicaltrials.gov/)

[11] D Wynn, et al. CHOICE study. Lancet Neurol 2010.

[13] A Uccelli, et al. Comunicación oral ECTRIMS 2010.

[14] AD Goodman, et al. Lancet 2009.

[15] AD Goodman, et al. Ann Neurol 2010.

xosotin chelseathông tin chuyển nhượngcâu lạc bộ bóng đá arsenalbóng đá atalantabundesligacầu thủ haalandUEFAevertonxosokeonhacaiketquabongdalichthidau7m.newskqbdtysokeobongdabongdalufutebol ao vivofutemaxmulticanaisonbethttps://bsport.fithttps://onbet88.ooohttps://i9bet.bizhttps://hi88.ooohttps://okvip.athttps://f8bet.athttps://fb88.cashhttps://vn88.cashhttps://shbet.atbóng đá world cupbóng đá inter milantin juventusbenzemala ligaclb leicester cityMUman citymessi lionelsalahnapolineymarpsgronaldoserie atottenhamvalenciaAS ROMALeverkusenac milanmbappenapolinewcastleaston villaliverpoolfa cupreal madridpremier leagueAjaxbao bong da247EPLbarcelonabournemouthaff cupasean footballbên lề sân cỏbáo bóng đá mớibóng đá cúp thế giớitin bóng đá ViệtUEFAbáo bóng đá việt namHuyền thoại bóng đágiải ngoại hạng anhSeagametap chi bong da the gioitin bong da lutrận đấu hôm nayviệt nam bóng đátin nong bong daBóng đá nữthể thao 7m24h bóng đábóng đá hôm naythe thao ngoai hang anhtin nhanh bóng đáphòng thay đồ bóng đábóng đá phủikèo nhà cái onbetbóng đá lu 2thông tin phòng thay đồthe thao vuaapp đánh lô đềdudoanxosoxổ số giải đặc biệthôm nay xổ sốkèo đẹp hôm nayketquaxosokq xskqxsmnsoi cầu ba miềnsoi cau thong kesxkt hôm naythế giới xổ sốxổ số 24hxo.soxoso3mienxo so ba mienxoso dac bietxosodientoanxổ số dự đoánvé số chiều xổxoso ket quaxosokienthietxoso kq hôm nayxoso ktxổ số megaxổ số mới nhất hôm nayxoso truc tiepxoso ViệtSX3MIENxs dự đoánxs mien bac hom nayxs miên namxsmientrungxsmn thu 7con số may mắn hôm nayKQXS 3 miền Bắc Trung Nam Nhanhdự đoán xổ số 3 miềndò vé sốdu doan xo so hom nayket qua xo xoket qua xo so.vntrúng thưởng xo sokq xoso trực tiếpket qua xskqxs 247số miền nams0x0 mienbacxosobamien hôm naysố đẹp hôm naysố đẹp trực tuyếnnuôi số đẹpxo so hom quaxoso ketquaxstruc tiep hom nayxổ số kiến thiết trực tiếpxổ số kq hôm nayso xo kq trực tuyenkết quả xổ số miền bắc trực tiếpxo so miền namxổ số miền nam trực tiếptrực tiếp xổ số hôm nayket wa xsKQ XOSOxoso onlinexo so truc tiep hom nayxsttso mien bac trong ngàyKQXS3Msố so mien bacdu doan xo so onlinedu doan cau loxổ số kenokqxs vnKQXOSOKQXS hôm naytrực tiếp kết quả xổ số ba miềncap lo dep nhat hom naysoi cầu chuẩn hôm nayso ket qua xo soXem kết quả xổ số nhanh nhấtSX3MIENXSMB chủ nhậtKQXSMNkết quả mở giải trực tuyếnGiờ vàng chốt số OnlineĐánh Đề Con Gìdò số miền namdò vé số hôm nayso mo so debach thủ lô đẹp nhất hôm naycầu đề hôm naykết quả xổ số kiến thiết toàn quốccau dep 88xsmb rong bach kimket qua xs 2023dự đoán xổ số hàng ngàyBạch thủ đề miền BắcSoi Cầu MB thần tàisoi cau vip 247soi cầu tốtsoi cầu miễn phísoi cau mb vipxsmb hom nayxs vietlottxsmn hôm naycầu lô đẹpthống kê lô kép xổ số miền Bắcquay thử xsmnxổ số thần tàiQuay thử XSMTxổ số chiều nayxo so mien nam hom nayweb đánh lô đề trực tuyến uy tínKQXS hôm nayxsmb ngày hôm nayXSMT chủ nhậtxổ số Power 6/55KQXS A trúng roycao thủ chốt sốbảng xổ số đặc biệtsoi cầu 247 vipsoi cầu wap 666Soi cầu miễn phí 888 VIPSoi Cau Chuan MBđộc thủ desố miền bắcthần tài cho sốKết quả xổ số thần tàiXem trực tiếp xổ sốXIN SỐ THẦN TÀI THỔ ĐỊACầu lô số đẹplô đẹp vip 24hsoi cầu miễn phí 888xổ số kiến thiết chiều nayXSMN thứ 7 hàng tuầnKết quả Xổ số Hồ Chí Minhnhà cái xổ số Việt NamXổ Số Đại PhátXổ số mới nhất Hôm Nayso xo mb hom nayxxmb88quay thu mbXo so Minh ChinhXS Minh Ngọc trực tiếp hôm nayXSMN 88XSTDxs than taixổ số UY TIN NHẤTxs vietlott 88SOI CẦU SIÊU CHUẨNSoiCauVietlô đẹp hôm nay vipket qua so xo hom naykqxsmb 30 ngàydự đoán xổ số 3 miềnSoi cầu 3 càng chuẩn xácbạch thủ lônuoi lo chuanbắt lô chuẩn theo ngàykq xo-solô 3 càngnuôi lô đề siêu vipcầu Lô Xiên XSMBđề về bao nhiêuSoi cầu x3xổ số kiến thiết ngày hôm nayquay thử xsmttruc tiep kết quả sxmntrực tiếp miền bắckết quả xổ số chấm vnbảng xs đặc biệt năm 2023soi cau xsmbxổ số hà nội hôm naysxmtxsmt hôm nayxs truc tiep mbketqua xo so onlinekqxs onlinexo số hôm nayXS3MTin xs hôm nayxsmn thu2XSMN hom nayxổ số miền bắc trực tiếp hôm naySO XOxsmbsxmn hôm nay188betlink188 xo sosoi cầu vip 88lô tô việtsoi lô việtXS247xs ba miềnchốt lô đẹp nhất hôm naychốt số xsmbCHƠI LÔ TÔsoi cau mn hom naychốt lô chuẩndu doan sxmtdự đoán xổ số onlinerồng bạch kim chốt 3 càng miễn phí hôm naythống kê lô gan miền bắcdàn đề lôCầu Kèo Đặc Biệtchốt cầu may mắnkết quả xổ số miền bắc hômSoi cầu vàng 777thẻ bài onlinedu doan mn 888soi cầu miền nam vipsoi cầu mt vipdàn de hôm nay7 cao thủ chốt sốsoi cau mien phi 7777 cao thủ chốt số nức tiếng3 càng miền bắcrồng bạch kim 777dàn de bất bạion newsddxsmn188betw88w88789bettf88sin88suvipsunwintf88five8812betsv88vn88Top 10 nhà cái uy tínsky88iwinlucky88nhacaisin88oxbetm88vn88w88789betiwinf8betrio66rio66lucky88oxbetvn88188bet789betMay-88five88one88sin88bk88xbetoxbetMU88188BETSV88RIO66ONBET88188betM88M88SV88Jun-68Jun-88one88iwinv9betw388OXBETw388w388onbetonbetonbetonbet88onbet88onbet88onbet88onbetonbetonbetonbetqh88mu88Nhà cái uy tínpog79vp777vp777vipbetvipbetuk88uk88typhu88typhu88tk88tk88sm66sm66me88me888live8live8livesm66me88win798livesm66me88win79pog79pog79vp777vp777uk88uk88tk88tk88luck8luck8kingbet86kingbet86k188k188hr99hr99123b8xbetvnvipbetsv66zbettaisunwin-vntyphu88vn138vwinvwinvi68ee881xbetrio66zbetvn138i9betvipfi88clubcf68onbet88ee88typhu88onbetonbetkhuyenmai12bet-moblie12betmoblietaimienphi247vi68clupcf68clupvipbeti9betqh88onb123onbefsoi cầunổ hũbắn cáđá gàđá gàgame bàicasinosoi cầuxóc đĩagame bàigiải mã giấc mơbầu cuaslot gamecasinonổ hủdàn đềBắn cácasinodàn đềnổ hũtài xỉuslot gamecasinobắn cáđá gàgame bàithể thaogame bàisoi cầukqsssoi cầucờ tướngbắn cágame bàixóc đĩa开云体育开云体育开云体育乐鱼体育乐鱼体育乐鱼体育亚新体育亚新体育亚新体育爱游戏爱游戏爱游戏华体会华体会华体会IM体育IM体育沙巴体育沙巴体育PM体育PM体育AG尊龙AG尊龙AG尊龙AG百家乐AG百家乐AG百家乐AG真人AG真人<AG真人<皇冠体育皇冠体育PG电子PG电子万博体育万博体育KOK体育KOK体育欧宝体育江南体育江南体育江南体育半岛体育半岛体育半岛体育凯发娱乐凯发娱乐杏彩体育杏彩体育杏彩体育FB体育PM真人PM真人<米乐娱乐米乐娱乐天博体育天博体育开元棋牌开元棋牌j9九游会j9九游会开云体育AG百家乐AG百家乐AG真人AG真人爱游戏华体会华体会im体育kok体育开云体育开云体育开云体育乐鱼体育乐鱼体育欧宝体育ob体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育开云体育开云体育棋牌棋牌沙巴体育买球平台新葡京娱乐开云体育mu88qh88

6 Responses

  1. Ay chica,estamos todas igual.Yo llevo dos dias sin poderme leanvtar de la cama.Hoy he hecho un esfuerzo pues mi nif1a tiene mucha ilusif3n de ir a la cabalgata de Reyes.Espero que por lo menos me respete la fiebre.Me encanta el mantel,a ver si nos explicas un poco esa tecnica del hfamedo sobre hfamedo.Espero que los Reyes te traigan todo lo que has pedido y me1s…Cuidate.Aurori

  2. Hey there outstanding blog! Does running a blog such as this require a large amount of work? I’ve very little understanding of programming however I had been hoping to start my own blog soon. Anyhow, if you have any suggestions or tips for new blog owners please share. I understand this is off subject nevertheless I simply needed to ask. Cheers!

  3. HAPPY BIRTHDAT TO YOU HAPPY BIRTHDAY TO YOU HAPPY BIRHTDAY MISS MORRIS HAPPY BIRTHDAY TO YOU!!!HIP HIP HORRAY HIP HIP HORRAY HIP HIP HORRAY.Hope you have a fantastic birhday.even though we are a long long way away we can still comunecate in a wonderful way. Have a great day and keep up th blogging

Deja un comentario

Tu dirección de correo electrónico no será publicada. Los campos obligatorios están marcados con *